Δευτέρα 16 Απριλίου 2012

Της φυλακής τα σίδερα δεν είναι για όλους ίδια

"Για να καταλάβεις πώς λειτουργεί η φυλακή", λέει στη «ΜτΚ» άνθρωπος που γνωρίζει τα πράγματα, χρειάζεται μονάχα να ξέρεις πώς λειτουργεί η ίδια η κοινωνία.

Μια μικρογραφία της είναι με τα καλά και τα άσχημά της και όπως έξω επιβιώνουν οι ισχυροί, έτσι και μέσα άμα έχεις λεφτά και είσαι μάγκας δεν θα περάσεις άσχημα. Ένας ένας οι προφυλακιστέοι των συμμοριών της Θεσσαλονίκης παίρνουν τον δρόμο για το κελί κι αν η άποψη πως η φυλακή είναι μια μικρογραφία ή έστω ένα κακέκτυπο της ελληνικής κοινωνίας πλησιάζει στην αλήθεια, τότε ο Μάρκος και η παρέα του μάλλον δεν έχουν και πολλά να φοβηθούν…
Τυχεροί μέσα στην ατυχία τους να αυτοκτονήσει
πνιγμένος από τα χρέη ο «αδερφός» Λεωνίδας Μαργιόλης, ξετυλίγοντας το κουβάρι μιας ιστορίας με έντονο άρωμα μαφίας, οι «εγκέφαλοι» του κυκλώματος τοκογλύφων και εκβιαστών θα στερηθούν μεν την ελευθερία τους, αλλά για αρχή, τουλάχιστον, θα ζήσουν σε συνθήκες που δεν θυμίζουν την εικόνα του… παστώματος που έχουμε για τις φυλακές. Σαν να τους περίμενε από καιρό, η ολοκαίνουργια πτέρυγα του σωφρονιστικού ιδρύματος Νιγρίτας Σερρών άνοιξε τις πύλες της μόλις πριν από δεκαπέντε ημέρες για να υποδεχτεί είκοσι από τους προφυλακισθέντες της υπόθεσης που συντάραξε το πανελλήνιο. Ανάμεσά στους νέους τροφίμους ο Χρήστος Παπαχατζής, ο Θωμάς Καραμπέρης, γιος του φερόμενου ως αρχηγού της μεγαλύτερης συμμορίας και ο Γιάννης Αθανασιάδης.

Με άνεση και Nova
Ο πρώην ισχυρός άντρας της διεύθυνσης ειδικών υποθέσεων του ΣΔΟΕ Θεσσαλονίκης μεταφέρθηκε στη Νιγρίτα την περασμένη Τετάρτη και πλέον προσπαθεί να εγκλιματιστεί στο νέο του περιβάλλον. Ο Παπαχατζής διαμένει σε νεόδμητο κελί, που, όπως μάθαμε, είναι αρκετά άνετο, έχοντας μόλις δύο συγκατοίκους, αφού οι φυλακές της κωμόπολης των Σερρών έγιναν με την τελευταία τεχνολογία ως προς την ασφάλεια, αλλά εξυπηρετούν και το πάγιο αίτημα των ανθρωπιστικών οργανώσεων και των κρατουμένων για μικρά κελιά με λιγοστούς ενοίκους. «Μη φανταστείτε πως είναι και πεντάστερα, αλλά είναι αναμφισβήτητα τα πιο άνετα της χώρας», είπε στη «ΜτΚ» άνθρωπος των φυλακών, διαβεβαιώνοντάς μας πως παρότι απαγορεύονται αυστηρά τα… ταπεράκια από συζύγους και θείες, το φαγητό του καθημερινού συσσιτίου είναι εξαιρετικό, αν και η οικονομική κρίση έριξε αρκετά την ποιότητά του. Όπως και στις υπόλοιπες φυλακές της χώρας, τα κελιά έχουν τη δική τους τηλεόραση κι έτσι ο Χρήστος Παπαχατζής, που μια οικονομική άνεση την έχει, μπορεί να πληρώνει τη συνδρομή της Nova, ώστε όταν τελειώνουν οι πέντε συνολικά ώρες του πρωινού και μεσημεριανού προαυλισμού, να απολαμβάνει τα εκλεκτότερα τηλεοπτικά προγράμματα.
Τις υπηρεσίες της συνδρομητικής πλατφόρμας σίγουρα θα βρει ιδιαίτερα χρήσιμες και ο έτερος τρόφιμος της Νιγρίτας, ο Γιάννης Αθανασιάδης. «Λευτεριά στον Αττίλα» έγραφε πανό που ανάρτησαν οι οπαδοί του ΠΑΟΚ στο πατατράκ του κυπέλλου κι όπως η ευχή για πρόκριση, έτσι και η απαίτηση να αφεθεί ελεύθερος ο πρώην υπάλληλος του Δικεφάλου δεν εισακούστηκε. Ο «Αττίλας» του ΠΑΟΚ βρίσκεται κι αυτός στη νέα πτέρυγα των φυλακών των Σερρών και περνά τον χρόνο του μεταξύ γυμναστηρίου και κελιού, μέχρι να φτάσει η ώρα της δίκης.
Όσο για τον αρχηγό, σύμφωνα με τη δικογραφία, κρατείται ακόμη στην ασφάλεια της Θεσσαλονίκης, περιμένοντας να αδειάσει θέση σε κάποιο από τα κοντινά σωφρονιστικά καταστήματα, με την ελπίδα να πάρει κι αυτός τον δρόμο προς τις Σέρρες, όπου εξάλλου κρατείται και ο γιος του, και όχι προς τα υπερπλήρη Διαβατά.

Ο Λεμούσιας, ο Σαξώνης και οι πρώην VIP

Κι αν η μικρή Νιγρίτα απολαμβάνει μεγάλες δόξες με τους VIP κρατούμενούς της, τα Διαβατά δεν πάνε πίσω, αφού μόλις προχθές υποδέχτηκαν τον έναν από τους δύο φερόμενους ως αρχηγούς της τέταρτης συμμορίας τον Κώστα Μελέτη.
Κάποτε οι κρατούμενοι διαγωνίζονταν ποιος θα κερδίσει την εύνοια των διάσημων ποινικών, των αδερφών Παλαιοκώστα που βρέθηκαν εκεί για μεγάλο διάστημα, όμως τώρα οι «φίρμες» του μαγαζιού είναι δύο πρώην εκλεκτά τέκνα του δήμου Θεσσαλονίκης. Ο Παναγιώτης Σαξώνης, πρώην ταμίας του της διοίκησης Παπαγεωργόπουλου, τρόφιμος κελιού με δέκα κρεβάτια στον πρώτο όροφο, περνά τις ημέρες του διαβάζοντας εφημερίδες και παρακολουθώντας δορυφορική τηλεόραση, ενώ ο έτερος… Καππαδόκης, ο Μιχάλης Λεμούσιας, έχει αναδειχτεί σε βιβλιοφάγο, αφού πού τον βρίσκεις πού τον χάνεις, στη βιβλιοθήκη αφιερώνει τον ελεύθερο χρόνο του. Οι δυο ορκισμένοι εχθροί δεν απολαμβάνουν καμιάς ιδιαίτερης μεταχείρισης από τους υπαλλήλους ή τους συγκρατούμενούς τους, στους οποίους, πάντως, προσφέρουν, εάν τύχει και συναντηθούν, θέαμα που σπάει τη μονοτονία της φυλακής. Έτσι κι έγινε τον περασμένο Νοέμβρη όταν συναντήθηκαν κατά τη διάρκεια επισκεπτηρίου και ήρθαν στα χέρια, με αποτέλεσμα ο Μιχάλης Λεμούσιας να καταλήξει με λιποθυμικό επεισόδιο στο νοσοκομείο και ο Παναγιώτης Σαξώνης να χάσει τη δουλειά του στην αποθήκη, όπου έκανε μεροκάματα, ώστε να εκτίσει πιο γρήγορα την ποινή του. Όπως και οι άλλοι, λιγότερο γνωστοί στο πανελλήνιο τρόφιμοι των φυλακών Διαβατών, οι δύο προφυλακισμένοι για το σκάνδαλο της υπεξαίρεσης στον δήμο Θεσσαλονίκης υποχρεώνονται να τρώνε ό,τι έχει το μενού της ημέρας, ενώ προαυλίζονται σε διαφορετικούς χώρους, ώστε να αποφεύγονται δράματα όπως εκείνο μιας μέρας γενικής καθαριότητας, όταν ο Σαξώνης φώναξε τον πρώην φίλο του να πιάσει τη «μάπα και να καθαρίσει, γιατί εδώ δεν είναι γενικός γραμματέας».
Η δημοσιότητα που απόλαυσαν τα δύο πρώην μεγαλοστελέχη της πάλαι ποτέ ηγεσίας της Θεσσαλονίκης σίγουρα τους γλιτώνει από τις κακοτοπιές της φυλακής και τις τραγικές καταστάσεις που έζησαν οι παλιότεροι και αποτυπώνει με κάθε άλλο παρά υπερβολή ο κινηματογραφικός φακός. Το ίδιο ίσχυσε και για άλλους που βρέθηκαν στα Διαβατά και είχαν πρόσβαση σε δημοσιογράφους ή άλλες ισχυρότερες πηγές εξουσίας.

Ο Εφραίμ, ο Πανάγος και ο έλληνας Εσκομπάρ

Μεγάλα «αστέρια» της βορειοελλαδίτικης ζωής δεν συναντάμε όμως μόνο στα εντός νομού σωφρονιστικά καταστήματα, καθώς αρκετοί από εκείνους που απασχόλησαν τον εγχώριο αλλά και διεθνή Τύπο, όπως η πρόσφατη περίπτωση του ηγουμένου Εφραίμ, βρίσκονται σε φυλακές του ελληνικού Νότου.
Από τον Κορυδαλλό έχουν περάσει κατά καιρούς πολλοί και διάφοροι επώνυμοι, από τους τρομοκράτες της «17 Νοέμβρη» έως επιχειρηματίες όπως ο Παύλος Ψωμιάδης, όμως μέχρι τον περασμένο μήνα, όταν η πέμπτη πτέρυγα υποδέχτηκε τον Εφραίμ, κανείς κρατούμενος, λένε, δεν είχε τόσο προνομιακή μεταχείριση. Παρότι οι χιλιάδες φυλακισμένοι είναι στοιβαγμένοι σαν σαρδέλες στα κελιά τους, ο ηγούμενος έχει το δικό του προσωπικό κελί, το οποίο βρίσκεται απέναντι σε εκείνο του Ντερτιλή, του τελευταίου εναπομείναντα χουντικού, ενώ του παραχωρείται ειδικός χώρος για να δέχεται τις επισκέψεις του, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα. Τις περισσότερες ώρες της ημέρας ο ηγούμενος του Βατοπεδίου τις περνά στο κελί του, όπου δέχεται θεοσεβούμενους συγκρατούμενους αλλά ακόμη και σωφρονιστικούς υπαλλήλους, που προστρέχουν ζητώντας την ευλογία του, προσεύχεται συχνά, αλλά αποφεύγει να βγαίνει στο προαύλιο.
Το εσωτερικό των πιο διάσημων φυλακών της χώρας είχε την ευκαιρία να γνωρίσει για δύο μήνες στο παρελθόν και ένας άλλος VIP της Θεσσαλονίκης, ο περίφημος Πανάγος. Ο εκτελωνιστής που έγινε γνωστός στο πανελλήνιο με το σκάνδαλο με τους κουμπάρους που εκβίαζαν τη ΜΕΒΓΑΛ προφυλακίστηκε για δύο μήνες, όμως ο πρότερος έντιμος βίος τον γλίτωσε από τα χειρότερα.
Κάποτε περνούσε τον χρόνο του ανάμεσα σε ταξίδια στις ελληνικές θάλασσες με την αγαπημένη του θαλαμηγό και σε πολυδάπανες εξόδους, όπου έφτανε με τα πολυτελή αυτοκίνητά του. Πλέον, ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος από την Πιερία, ο έλληνας Εσκομπάρ όπως τον βάφτισαν τα μίντια το καλοκαίρι του 2004 όταν στο αλιευτικό του «Άφρικα 1» οι «Ράμπο» των ισπανικών αρχών βρήκαν 5,4 τόνους κοκαΐνης, δουλεύει στους φούρνους των φυλακών της Πάτρας, περιμένοντας υπομονετικά την αποφυλάκισή του. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αγγελόπουλος που ξεκίνησε ως ναυτικός από τους Νέους Πόρους για να γίνει μεγιστάνας της ναυτιλίας, δεν έχει συμπεριφορά «φίρμας», διαμένει σε 12άρι κελί και είναι ιδιαίτερα φιλικός με τους συγκρατούμενούς του. Έχοντας μεγάλη οικονομική άνεση, ο Αγγελόπουλος διαθέτει φυσικά όλες τις ανέσεις της τεχνολογίας, όσες τουλάχιστον μπορεί να διαθέτει κανείς σε μια παλιά φυλακή όπως εκείνη της αχαϊκής πρωτεύουσας, γυμνάζεται, διαβάζει και δέχεται τους ευνοούμενούς του για καφέ στο τραπεζάκι που βγάζει τα απογεύματα στον διάδρομο έξω από το κελί του.

Ο σεβασμός κερδίζεται…

Τον Ιούλιο του 2007 ένας Γερμανός, πρώην τρόφιμος των φυλακών Διαβατών, μίλησε στη «Μακεδονία» για τα όσα έζησε στο κελί με τις αναμνήσεις του να θυμίζουν σκηνές από το «Εξπρές του Μεσονυχτίου». Ο Τίμο Μπέχρεντ αφηγήθηκε σοκαρισμένος ιστορίες για άκρατη βία, καθημερινούς εξευτελισμούς, ναρκωτικά και παρεμπόριο, λέγοντας πως στις δικαστικές φυλακές της Θεσσαλονίκης επικρατεί η απόλυτη τρέλα.
Οι παραπάνω καταστάσεις είναι ίσως και οι μοναδικές από τις οποίες σε γλιτώνει η δημοσιότητα. Η φυλακή έχει τους δικούς της νόμους και κανόνες, όμως σίγουρα οι VIP των κελιών έχουν μια κάποια ασυλία απέναντι στην σκληρότητα της καθημερινότητας. Τις πρώτες μέρες της φυλάκισής τους, οι διάφοροι επώνυμοι είναι δακτυλοδεικτούμενοι, όμως αυτό διαρκεί όσο χρειάζεται να γίνει κάποιος ένας από τους πολλούς. Οι ποινικοί τους αντιμετωπίζουν με έναν αρχικό σεβασμό, όμως τα πάντα εξαρτώνται από τη μελλοντική διαγωγή του νέου τροφίμου. Επειδή είναι κάποιος πλούσιος δεν σημαίνει πως θα περάσει απαραίτητα καλά, λένε όσοι γνωρίζουν τον μικρόκοσμο των φυλακών, καθώς τα λεφτά δεν αρκούν. «Πρέπει να εξηγηθείς σωστά, να είσαι εντάξει, σωστός και να μη γίνεις ρουφιάνος, γιατί όσα λεφτά και να έχεις, θα τρως ξύλο μέχρι να βγεις» λέει στη «ΜτΚ» άνθρωπος που έχει περάσει από πολλές φυλακές της χώρας.
Τα λεφτά, βέβαια, σου εξασφαλίζουν μια κάποια προστασία, γιατί δύο κατηγορίες ανθρώπων σέβονται και προσέχουν οι φύλακες, τους καταδικασμένους για πολύ σκληρά εγκλήματα εξαιτίας του φόβου και εκείνους που τους… ταΐζουν. Οι επώνυμοι των φυλακών ζουν στις καλύτερες δυνατές συνθήκες μιας και η δύναμη του ονόματός τους αλλά κυρίως το χρώμα του χρήματος -έστω κι αν στη φυλακή αντί για ευρώ υπηρεσίες και προϊόντα αλλάζουν χέρια με νόμισμα τα τσιγάρα και τις τηλεκάρτες- τους δίνουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τους διπλανούς τους στο κελί, να κερδίσουν μερικά λεπτά ακόμη στο επισκεπτήριο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα ή να αποφύγουν το μενού της ημέρας, μαγειρεύοντας οι ίδιοι τα καλούδια που έχουν στείλει τους φύλακες να τους αγοράσουν. Ακόμη και κινητά έχουν, αρκεί να τα πληρώσουν ακριβά.
Τώρα, οι φυλακές της επικράτειας περιμένουν τους επόμενους VIP, που με την παρουσία τους θα σπάσουν τη μονοτονία των κρατουμένων και θα επιβεβαιώσουν πως σ’ αυτήν την κοινωνία δεν είμαστε όλοι ίσοι.

Το μοντέλο και ο Μισούνοφ

Χαρακτηριστική διασήμων που «θήτευσαν» στα Διαβατά ήταν η περίπτωση του Τεό Θεοδωρίδη, του πανέμορφου μοντέλου που καταδικάστηκε πρωτόδικα σε 18 χρόνια κάθειρξη για διακίνηση μεγάλης ποσότητας κοκαΐνης. Σχετικά απομονωμένος από τους άλλους τροφίμους, ο Τεό περνούσε τις μέρες του γράφοντας σενάρια, διαβάζοντας και παίζοντας μπάσκετ και ποδόσφαιρο στο προαύλιο, παρακολουθώντας ευλαβικά το πρόγραμμα απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ. «Η ζωή στη φυλακή είναι δύσκολη. Προσπαθώ να κρατώ τις ισορροπίες και τις σχέσεις μου με τους άλλους κρατούμενους. Σέβομαι και με σέβονται. Ό,τι δώσεις, θα λάβεις με καθολική ισχύ» είχε πει σε συνέντευξή του, δικαιώνοντας όσους λένε πως όπως και η κοινωνία έτσι και η φυλακή είναι δούναι και λαβείν.
Την πόρτα των φυλακών Διαβατών έχουν διαβεί κι άλλες μεγάλες μορφές του τόπου, όπως η πάλαι ποτέ δόξα της μπασκετομάνας Θεσσαλονίκης ο Μιχάλης Μισούνοφ. Δυο χρόνια πέρασε στο κελί ο πρώην αστέρας του Άρη, αφού οι αστυνομικοί εκτός από τρόπαια βρήκαν στο σπίτι του και ρουκέτες(!), ενώ η καθημερινότητά του ήταν γεμάτη ερωτήσεις για τις ημέρες της δόξας και μαθήματα μπάσκετ στους συγκρατούμενους.

Στην ασφάλεια ακόμη οι «αρχηγοί»

Την ημέρα που επιτέλους θα ανοίξει χώρος και γι’ αυτούς σε κάποια από τις φυλακές της Μακεδονίας περιμένουν με αγωνία οι φερόμενοι ως εγκέφαλοι των τεσσάρων συμμοριών της Θεσσαλονίκης. Ο Μάρκος Καραμπέρης, ο Γιώργος Λαμπάκης, ο Νίκος Μελέτης και ο Γιώργος Πολυμέρης μαζί με άλλους εννέα συγκατηγορουμένους τους βρίσκονται ακόμη στα κελιά του αστυνομικού μεγάρου της Μοναστηρίου, ανυπομονώντας για τη μεταγωγή τους, μιας και οι συνθήκες μόνο ιδανικές δεν είναι. Καθένας από τους «αρχηγούς» είναι σε ξεχωριστό κελί, στο οποίο διαμένουν το πολύ άλλα τέσσερα άτομα, ενώ, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα προαυλισμού αλλά ούτε και ανάγνωσης εφημερίδων, μόνη… διασκέδαση είναι το επισκεπτήριο των συγγενών και των συνηγόρων τους. Το μόνο θετικό είναι το φαγητό, μιας και η αστυνομική διεύθυνση διαθέτει εστιατόριο κι έτσι οι «διάσημοι» κρατούμενοι μπορούν να δοκιμάζουν σε καθημερινή βάση τα ίδια φαγητά που οι μάγειρες ταΐζουν τους αστυνομικούς.
 


Των Κώστα Καντούρη και Δήμητρας Τσαμποδήμου



Δεν υπάρχουν σχόλια: